Author: Páll Línberg Sigurðsson

Tveir meistaranemar vinna nú meistaraverkefni sín á Selasetri Íslands.

Georgia Clack er meistaranemi í strandsvæðastjórnun við Háskólasetur Vestfjarða á Ísafirði og vinnur meistaraverkefnið sitt hjá Selasetri Íslands. Markmið rannsóknarverkefnis hennar er tvennskonar. Í fyrsta lagi er hún að rannsaka útbreiðslu landsela á Íslandi og gera forkönnun á nýjum aðferðum til að draga úr kostnað við selatalningar. Í öðru lagi er hún að rannsaka áhrif selskoðunarbáts á hegðun landsela. Leiðbeinandi hennar er Sandra Granquist.

Elin Lilja Öqvist er meistaranemi í vistfræði við Stokkhólmsháskóla og vinnur meistaraverkefnið sitt hjá Selasetrinu. Rannsóknarverkefni hennar snýst um sjávarspendýr og er hún m.a. að gera skoðanakönnun meðal ferðamanna sem fara í selaskoðunarsferðir frá Hvammstanga og hvalaskoðunarferðir frá Húsavík varðandi viðhorf þeirra gagnvart velferð villtra dýra. Leiðbeinandi hennar er Sandra Granquist.

Georgia Clack

Sandra Granquist, selasérfræðingur og deildarstjóri selarannsóknarsviðs Selasetursins fór á dögunum á ráðstefnuna European Congress of Mammalogy sem haldin var í Stokkhólmi. Á ráðstefnunni var fjallað um líffræðirannsóknir á spendýrum um allan heim og kynnti Sandra verkefni sem unnið var í samstarfi Selaseturs Íslands, Stockholms háskóla, Hólaskóla og Veiðimálastofnunnar. Í rannsókninni sem kynnt var, voru hegðunarreglur sem hafa verið hannaðar til notkunar fyrir ferðamenn við selaskoðun í náttúrunni kannaðar á heimsvísu. Hluta rannsóknarinnar vann Elin Lilja Öqvist sem lokaverkefni til Bs gráðu í líffræði við Stokkhólmsháskóla og var Sandra Granquist leiðbeinandi hennar. Meðhöfundar kynningarinnar voru Georgette Leah Burns, deildarstjóri ferðamannarannsókna hjá Selasetrinu og deildarstjóri á Hólum ásamt Anders Angerbjörn, prófessor hjá Stokkhólmsháskóla.

Sandra Granquist

Í byrjun sumars sagði framkvæmdastjóri Selasetursins, Unnur Valborg Hilmarsdóttir, starfi sínu lausu. Gengið hefur verið frá ráðningu nýs framkvæmdastjóra og mun Sigurður Líndal Þórisson taka til starfa þann 1. október. Unnur mun gegna starfi framkvæmdastjóra þangað til. 

Sigurður  er frá Lækjamóti í Víðidal, en hefur búið í Lundúnum í 20 ár. Síðastliðin 4 ár hefur hann verið í stjórnunarstöðu hjá Expedia, stærsta ferðaþjónustufyrirtæki heims. Þar leiddi hann m.a. farsællega til lykta flókið verkefni sem unnið var á 20 tungumálum, í 3 heimsálfum, og kostaði rúman milljarð króna.

Sigurður er með leikarapróf frá Arts Educational London School of Drama; M.A. gráðu í listastefnu og -stjórnun frá Birkbeck College, University of London; og kennsluréttindi frá Strode’s College.

Sigurður hefur leikstýrt á sjötta tug leikverka, og kenndi við suma virtustu leiklistarskóla Bretlandseyja í meira en áratug, auk þess að vera aðstoðarleikhússtjóri Tabard leikhússins í Lundúnum í 3 ár. 

Sigurður er giftur Gretu Clough, brúðulistamanni og leikara frá Vermont-fylki í Bandaríkjunum. Þau eiga ársgamla dóttur, Elínu Rannveigu Líndal.

Stjórn Selasetursins býður Sigurð velkominn til starfa. Stjórnin vill jafnframt þakka Unni Valborgu fyrir það góða starf sem hún hefur innt af hendi þau tvö ár sem hún hefur starfað sem framkvæmdastjóri Selasetursins og óska henni velfarnaðar í komandi verkefnum. 

Sigurður Líndal Þórisson

Selatalningin mikla var haldin á vegum Selaseturs Íslands þann 19. júlí s.l. Talningin hefur farið fram árlega síðan árið 2007 og var þetta því í níunda sinn sem hún fer fram. Markmið talningarinnar er að fylgjast með fjölda og staðsetningu landsela á Vatnsnesi og Heggstaðanesi, ásamt því að gefa almenningi tækifæri á að kynnast og taka þátt í rannsóknarstarfsemi Selaseturs Íslands.

Selir voru taldir á allri strandlengjunni á Vatnsnesi og Heggstaðanesi  í Húnaþingi vestra, samtals um 100km. Sjálfboðaliðar aðstoðuðu sérfræðinga Selasetursins við talninguna.  Með því móti gefst færi á að kanna stórt svæði á mjög stuttum tíma. Í ár tóku um 50 manns þátt í talningunni og voru það bæði erlendir og íslenskir ferðamenn á leið um landið. Sumir landeigendur töldu sjálfir í sínu landi og  selaskoðunarbáturinn Brimill sem gerir út frá Hvammstanga, aðstoðaði einnig við talninguna. Selasetrið þakkar þátttakendum fyrir þátttökuna en metþátttaka var í ár.

Í ár sáust samtals 446 selir á svæðinu (aðallega landselur). Það er minnsti fjöldi sem talinn hefur verið á þessu svæði, en í talningunum árin 2011-2014 hefur fjöldinn verið á bilinu 614 og 757 dýr en árin þar á undan (2007-2010) yfir 1000 dýr. Þrátt fyrir að tölurnar gefi vísbendingu um fækkun er mikilvægt að hafa í huga að talningarnar eru aðeins vísbending um lágmarksfjölda þeirra sela sem dvelja á þessu svæði. Margir þættir hafa áhrif á fjölda sela sem liggja uppi í látrunum hverju sinni og er veður einn þeirra. Í ár var veðrið verra en oft áður, þoka, rigning og gola og hitastigið aðeins rúmlega 6 gráður. Skilyrðin fyrir selinn að liggja upp á landi voru því sem verst þegar talningin fór fram, því þeir kjósa helst að liggja upp á landi í sóliskini, logni og bliðu.

Athuga ber að tölurnar segja ekki til um ástand landsselsstofnsins í heild. Stofnstærðarmat á landsel hefur ekki farið fram siðan árið 2011, en þá var stofnin metin til um 12.000 dýr. 2014 var hluti stofnsins talin og benda þær talningar til töluverðar fækkunnar á stofninn. Ekki hefur fengist nægilegt fjármagn til að framkvæma heildartalningu á stofninum, en Selasetrið vonast til að geta framkvæmt slíkar talningar á næsta ári.

 

Selasetrið hefur í sumar unnið að frumtilraun þar sem hitamyndavél er fest á flygildi (drone) sem flogið er yfir sellátur til að taka myndir. Einnig er venjuleg myndavél fest á flygildið. Í verkefninu verða loftmyndir teknar með hitamyndavél bornar saman við venjulegar loftmyndir, ásamt talningarniðurstöður talninga frá landi.

Stofnstærðartalningar á landsel fara yfirleitt fram úr lofti, en þar sem stundum getur verið erfitt að greina seli frá umhverfinu, er núna gerð tilraun til að ná fram nákvæmari niðurstöðum með því að gera bæði heðbundnar talniningar og talningar með hjálp hitamyndavélar. Markmið verkefnisins er að áætla hvort hitamyndavélar gefi nákvæmari talningarniðurstöður og geti jafnvel verið kostur þegar áætla á stofnstærð landsela. Verkefnið er unnið í samstarfi við Svarma ehf og styrkt af Nýsköpunarsjóði námsmanna.

 

Hitamyndavéla eins og sú sem notuð er í verkefninu